Sinds kort worden vaste contracten voor energie weer aangeboden door energieleveranciers. Voor veel Nederlandse huishoudens is dat echter niet de beste keuze, vooral niet als je wilt besparen op je energierekening. In dit artikel leggen we uit waarom een vast contract voor energie in 2024 niet verstandig is.
Update: dit artikel is in week 16 van 2024 geüpdatet met nieuwe en relevante data.
1. Een vast contract voor energie is niet nodig in 2024
Energieprijzen kunnen snel veranderen, dat heb je zelf vast ook gemerkt in 2021 en 2022. In beide jaren schoten de prijzen ineens omhoog vanwege COVID en de oorlog in Oekraïne. In beide gevallen kwam dat dus ook door een situatie waarin de vraag naar energie hoger was dan het aanbod. In die jaren was een vast contract voor energie dan ook fijn om te hebben.
Gelukkig is dat niet meer nodig. Energieprijzen zijn flink gedaald ten opzichte van een paar jaar terug. Als je kijkt naar de actuele energieprijzen, merk je dat ze in 2022 nog alle kanten op schommelden. In 2023 begonnen de prijzen te dalen, en bleef alles ook een stuk stabieler. Dit was ook precies het moment dat traditionele energieleveranciers weer vaste contracten begonnen aan te bieden.
Zekerheid voor jou, of de energieleverancier?
Het is een vreemde situatie — je wilt een vast contract afsluiten voor meer zekerheid, maar ze worden niet aangeboden wanneer je die zekerheid juist het meest nodig hebt. Energieleveranciers bieden vooral vaste contracten aan wanneer zij zekerheid hebben dat ze geen geld gaan verliezen als ze een contract met jou afsluiten. Wanneer vaste contracten weer worden aangeboden, is het dus eigenlijk een teken dat traditionele energieleveranciers een stabielere periode verwachten.
Als je twee jaar geleden een vast contract had weten te bemachtigen was het een slimme zet geweest. Met de huidige stabielere energieprijzen ben je met een vast contract waarschijnlijk alleen maar duurder uit. Een eerlijker systeem is dus een energiecontract waarin je de daadwerkelijke, fluctuerende energieprijzen van het moment betaalt. Zo weet je zeker dat de prijzen eerlijk zijn én kan je profiteren van dalmomenten wanneer stroomprijzen dalen.
2. Een vast contract voor energie is duurder
Je betaalt extra voor de zekerheid die een vast contract je geeft, en daardoor betaal je vrijwel altijd te veel voor je energie. Natuurlijk zijn er uitzonderingen — als je in 2020 een vast contract had afgesloten voor 3 jaar, dan was je de afgelopen periode een stuk goedkoper uit. Helaas komen ook die contracten tot hun einde, en het energielandschap is sindsdien enorm veranderd.
Naast dat energieprijzen stabieler zijn geworden, zijn ze gemiddeld ook sterk gedaald sinds een paar jaar terug. En daar profiteren energieleveranciers met vaste contracten van. De tarieven die ze aanbieden zijn namelijk laag vergeleken met de hoogte van de energiecrisis, maar vergelijk ze eens met de daadwerkelijke energieprijzen van dit jaar, en je ziet meteen hoeveel je extra betaalt voor de zekerheid van een vast contract voor energie.
Als je doel dus is om zo veel mogelijk te besparen en je afvraagt of je wel of niet een vast contract voor energie moet afsluiten, is het antwoord nee. Vind je het niet erg om hogere tarieven te betalen voor wat zekerheid? Dan kan een vast contract wel verstandig zijn.
Tip: Wanneer je dynamische en vaste tarieven voor energie vergelijkt, vergeet dan niet het gemiddelde over een langere periode te nemen. Als je alleen naar de prijzen in de wintermaanden kijkt, dan lijkt het alsof je duurder uitkomt met een dynamisch energiecontract. Neem echter de zomermaanden erbij, en je ziet dat je gemiddeld een stuk minder betaalt met dynamische energie.
Vergelijking tussen dynamische en vaste contracten voor energie
Om te vergelijken hebben we gekeken naar drie grote traditionele energieleveranciers, en de tarieven die ze aanbieden voor:
- Een vast contract van 1 jaar
- Met een verbruik van 3.000 kWh stroom en 1.200 m³ gas
- Een vast contract afgesloten in week 16 van 2024 (tarieven kunnen dus veranderd zijn)
*NextEnergy prijzen zijn het gemiddelde van de afgelopen 30 dagen (gemeten in week 16 van 2024)
De vaste prijzen lijken vrij laag, vooral als je ze vergelijkt met de variabele tarieven van ongeveer een jaar terug. Maar kijk naar de neerwaartse trend van de energieprijzen, en er bestaat een kans dat je jouw tarieven vast zet terwijl ze eigenlijk blijven dalen. Aan de dynamische tarieven zie je meteen dat energieprijzen nog steeds aan het dalen zijn.
Met een vast contract zit je dus, zoals de naam al zegt, vast aan je energietarieven. Overstappen van een vast contract kan, maar dat is sinds 1 juni 2023 duurder geworden.
3. Je zit echt vast aan een vast contract voor energie
Natuurlijk kan je nog steeds overstappen, maar sinds 1 juni 2023 is dat een stuk duurder geworden voor de klant, en een stuk aantrekkelijker voor de energieleverancier. In het verleden sprak je een vaste opzegvergoeding (ook wel opzegboete) af met je leverancier. Denk aan bedragen tussen de 50 en 175 euro.
Sinds 1 juni 2023 is er een nieuwe regeling voor de opzegvergoeding die een energieleverancier mag rekenen wanneer jij vroegtijdig overstapt. Deze nieuwe opzegvergoeding is gebaseerd op het verlies van de energieleverancier. Laten we als voorbeeld een scenario schetsen.
Fred sluit een 3-jarig vast contract af bij een energieleverancier. Hij betaalt inclusief BTW maar exclusief energiebelasting €0,25 per kWh en €0,85 per m³. Zijn energieleverancier schat zijn verbruik op 2.900 kWh en 1.200 m³ per jaar.
Na 2 jaar vindt Fred een veel betere deal bij een andere leverancier. De energieprijzen zijn gedaald en daar wil hij natuurlijk van profiteren. Fred zou bij zijn nieuwe leverancier €0,15 per kWh en €0,70 per m³ betalen. Als Fred eerder overstapt mag zijn huidige energieleverancier een opzegvergoeding vragen op basis van het verlies dat ze zullen draaien door Fred zijn vroegtijdig vertrek.
Als Fred dus nog een volledig jaar (2.900 kWh en 1.200 m³ aan verbruik) uit had moeten zitten, wordt de opzegvergoeding daarop gebaseerd. De huidige energieleverancier berekent het verschil tussen hun prijzen en Fred zijn nieuwe prijzen, en vermenigvuldigt dat met het verbruik dat ze voor Fred hadden ingeschat. De opzegvergoeding wordt dan:
Fred zou in dit scenario in totaal dus € 470,- moeten betalen voor het vroegtijdig overstappen. Deze nieuwe regeling is geïntroduceerd om het aanbieden van vaste contracten weer aantrekkelijker te maken voor energieleveranciers, en dat lijkt te werken. Helaas is de klant meestal de dupe. Als we hetzelfde voorbeeld van Fred gebruiken was hij onder de oude opzegvergoedingsregeling €100 kwijt.
Je hoeft overigens niet zelf het rekenwerk te doen als je wilt overstappen van een vast contract. Neem contact op met jouw energieleverancier en ze moeten jou precies vertellen wat je huidige opzegvergoeding zou zijn.
Genoeg redenen om geen vast energiecontract te nemen dus. Het pakt duurder uit, en vooral in deze periode is het niet meer nodig.
Geen vast energiecontract? Kies voor een dynamisch energiecontract!
Ben je klaar voor iets nieuws? Dynamische energie is goedkoper, slimmer, en eerlijker dan vaste of variabele energiecontracten. Hieronder bereken je snel en gemakkelijk jouw persoonlijke aanbod en met de kortingscode GEEN-VAST50 krijg je €50 korting op jouw eerste jaarnota!
Veelgestelde vragen over vaste contracten voor energie
Is het slim om energie vast te zetten in 2024?
Nee, we zien sinds begin 2023 een neerwaartse trend in energieprijzen, en die houdt in 2024 nog steeds aan. Als je doel is om zo min mogelijk te betalen voor energie, is het niet slim om je energiecontract vast te zetten in 2024. Wanneer zekerheid de prioriteit is, dan kan een vast contract voor energie slim zijn.
Is het verstandig om je energiecontract vast te zetten?
Of het handig is om je energiecontract vast te zetten, is afhankelijk van je situatie. Als je per se zeker wil zijn van een vaste prijs, dan is een vast contract voor energie natuurlijk logisch. Als je liever zo min mogelijk betaalt, is een vast energiecontract minder aantrekkelijk. Je betaalt namelijk extra kosten omdat leveranciers risicomarges rekenen.
Is energie 3 jaar vastzetten verstandig?
Wanneer je energie voor 3 jaar vast zet, neem je het risico dat je voor een lange periode veel te veel betaalt in het geval dat energieprijzen dalen. Omdat de regeling voor opzegvergoedingen in 2023 is veranderd, ben je ook veel duurder uit als je eerder overstapt.
